اکوکاردیوگرام یا اکو قلب یک عکس فوری از قلب شماست. برای گرفتن این عکس، پزشک از امواج صوتی استفاده میکند. این امواج صوتی بیخطرند و به قلب شما آسیبی نمیرسانند. با استفاده از این امواج، پزشک میتواند دریچهها و حفرههای قلب شما را به خوبی ببیند و بفهمد که قلبتان چقدر خوب کار میکند.
در بسیاری از موارد، پزشک برای ارزیابی دقیقتر عملکرد دریچههای قلب، اکوکاردیوگرام را با تکنیکهای داپلر ترکیب میکند. این تکنیکها به پزشک اجازه میدهند تا سرعت و جهت جریان خون در قلب را با دقت بیشتری اندازه گیری کند.
بر خلاف روشهای تصویربرداری مانند رادیوگرافی و سیتی اسکن که از اشعه ایکس استفاده میکنند، اکوکاردیوگرام یک روش غیرتهاجمی و بدون تشعشع است.
چه کسی آزمایش اکو را انجام میدهد؟
آزمایش اکو قلب یا اکوکاردیوگرام توسط سونوگرافیست قلب انجام میشود. سونوگرافیست فردی متخصص است که آموزشهای لازم برای انجام انواع مختلف اکو و تفسیر تصاویر آن را دیده است. این افراد در محیطهای بیمارستانی و آزمایشگاهی مختلفی فعالیت میکنند.
انواع مختلف اکوکاردیوگرام چیست؟
چندین نوع اکوکاردیوگرام وجود دارد که هر کدام مزایای منحصر به فردی در تشخیص و درمان بیماریهای قلبی ارائه میدهند. این موارد عبارتند از:
- اکوکاردیوگرام ترانستوراسیک: این نوع اکوکاردیوگرام استاندارد است.
- اکوکاردیوگرام ترانسازوفاژیال: اگر اکوکاردیوگرام استاندارد اطلاعات کافی را ارائه ندهد، پزشک ممکن است این آزمایش را انجام دهد.
- اکوکاردیوگرام استرس: ممکن است اکوکاردیوگرام به عنوان بخشی از یک تست استرس جامع انجام شود که عمداً ضربان قلب و فشار خون شما را افزایش میدهد. دو مجموعه تصویر، یکی در حالت استراحت و دیگری پس از ورزش روی تردمیل یا دوچرخه ثابت گرفته میشود.
در اکوکاردیوگرام از چه تکنیک هایی استفاده می شود؟
تعدادی تکنیک میتوانند برای ایجاد تصاویر از قلب شما استفاده شوند. بهترین تکنیک بسته به شرایط خاص شما و نیاز پزشک شما به دیدن جزئیات متفاوت است. این تکنیکها شامل موارد زیر هستند:
- اولتراسوند دو بعدی (2D): این روش بیشتر اوقات استفاده میشود. این تکنیک تصاویر دو بعدیای ایجاد میکند که به صورت «برشها» بر روی صفحه نمایش کامپیوتر ظاهر میشوند. به طور سنتی، این برشها میتوانند روی هم قرار گیرند تا یک ساختار سه بعدی ساخته شود.
- اولتراسوند سه بعدی (3D): پیشرفتهای فناوری باعث شده است که تصویربرداری سه بعدی کارآمدتر و مفیدتر شود. تکنیکهای جدید سه بعدی جنبههای مختلفی از قلب شما را نشان میدهند، از جمله اینکه چقدر به خوبی خون را پمپاژ میکند، با دقت بیشتری. استفاده از تصویربرداری سه بعدی همچنین به سونوگرافیست شما این امکان را میدهد که قسمتهای مختلف قلب شما را از زوایای مختلف مشاهده کند.
- اولتراسوند داپلر: این تکنیک نشان میدهد که خون با چه سرعتی جریان دارد و همچنین در چه جهتی.
- اولتراسوند داپلر رنگی: این تکنیک نیز جریان خون شما را نشان میدهد، اما از رنگهای مختلف برای نشان دادن جهتهای مختلف جریان استفاده میکند.
- تصویربرداری کششی: این روش تغییراتی را در نحوه حرکت عضله قلب شما نشان میدهد و میتواند علائم اولیه برخی بیماریهای قلبی را شناسایی کند.
- تصویربرداری با کنتراست: پزشک شما مادهای به نام ماده حاجب را به یکی از رگهای شما تزریق میکند. این ماده در تصاویر قابل مشاهده است و میتواند جزئیات قلب شما را نشان دهد. برخی افراد به ماده حاجب واکنش آلرژیک نشان میدهند، اما واکنشها معمولاً خفیف هستند.
اکوکاردیوگرام چقدر طول می کشد؟
اکوکاردیوگرام معمولاً 40 تا 60 دقیقه طول می کشد. اکو از طریق مری ممکن است تا 90 دقیقه طول بکشد.
اکوکاردیوگرام در مقابل نوار قلب (EKG)
اکوکاردیوگرام و الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب (به نام EKG یا ECG) هر دو برای بررسی سلامت قلب استفاده میشوند، اما اطلاعات متفاوتی را ارائه میدهند.
- اکوکاردیوگرام با استفاده از امواج صوتی، تصاویری از ساختار و عملکرد قلب ایجاد میکند. این تصاویر به پزشک کمک میکنند تا مشکلات ساختاری قلب مانند دریچههای آسیبدیده یا مشکلات پمپاژ را تشخیص دهد.
- نوار قلب فعالیت الکتریکی قلب را ثبت میکند. این به پزشک کمک میکند تا ریتم قلب و وجود هرگونه اختلال در الکتریکی قلب را بررسی کند.
در مجموع، اکوکاردیوگرام به پزشک نشان میدهد که قلب چگونه به نظر میرسد، در حالی که نوار قلب نشان میدهد که قلب چگونه کار میکند. هر دو آزمایش برای تشخیص بیماریهای قلبی مهم هستند.
چه زمانی به اکوکاردیوگرام نیاز دارم؟
پزشک شما ممکن است به دلایل مختلفی برای شما اکوکاردیوگرام تجویز کند. شما ممکن است در موارد زیر به اکوکاردیوگرام نیاز داشته باشید:
- شما علائمی دارید و پزشک شما میخواهد اطلاعات بیشتری کسب کند (یا با تشخیص مشکل یا رد کردن علل احتمالی).
- پزشک شما فکر میکند که شما نوعی بیماری قلبی دارید. از اکوکاردیوگرام برای تشخیص مشکل خاص و کسب اطلاعات بیشتر در مورد آن استفاده میشود.
- پزشک شما میخواهد وضعیت بیماریای که قبلاً تشخیص داده شده است را بررسی کند. برای مثال، برخی افراد مبتلا به بیماری دریچه قلب نیاز به اکوکاردیوگرام منظم دارند.
- شما در حال آماده شدن برای جراحی یا عمل هستید.
- پزشک شما میخواهد نتیجه جراحی یا عمل را بررسی کند.
اکوکاردیوگرام چه چیزی را نشان می دهد؟
اکوکاردیوگرام میتواند انواع مختلفی از بیماریهای قلبی را تشخیص دهد. این شامل:
- بیماری مادرزادی قلب: بیماریهایی که از بدو تولد وجود دارند.
- کاردیومیوپاتی: بیماری که بر عضله قلب تأثیر میگذارد.
- اندوکاردیت عفقی: عفونت در حفرهها یا دریچههای قلب.
- بیماری پریکاردیوم: بیماری که بر کیسه دو لایه اطراف قلب تأثیر میگذارد.
- بیماری دریچه قلب: بیماری که بر “درها” متصلکننده حفرههای قلب تأثیر میگذارد.
اکوکاردیوگرام همچنین میتواند تغییراتی در قلب شما نشان دهد که ممکن است نشانه موارد زیر باشد:
- آنوریسم آئورت
- لخته خون
- تومور قلبی
منبع: my.clevelandclinic.org