تصور کنید در یک روز معمولی، ناگهان احساسی غیرعادی و سنگین در قفسه سینه خود احساس می‌کنید، گویی چیزی قلب شما را تحت فشار قرار داده است. تنفس برایتان دشوار می‌شود و عرق سردی بر پیشانی‌تان می‌نشیند. این تجربه ترسناک ممکن است نشانه‌ای از سکته قلبی یا همان حمله قلبی باشد، بیماری‌ای که هر ساله جان میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تهدید می‌کند. سکته قلبی زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به بخشی از عضله قلب قطع شود و بدون درمان سریع، می‌تواند آسیب‌های جدی و دائمی به همراه داشته باشد. این وضعیت نه‌تنها یک مشکل پزشکی است، بلکه لحظه‌ای پر از اضطراب و نگرانی برای فرد و نزدیکانش به شمار می‌رود.
با این حال، آگاهی و پیشگیری می‌توانند شما را از این خطر دور نگه دارند. در این مقاله، با زبانی ساده و قابل فهم برای عموم، اطلاعات کاملی درباره سکته قلبی، شامل علائم، تشخیص، درمان فوری و راه‌های پیشگیری ارائه می‌دهیم. اطلاعات این مقاله از منابع معتبر گردآوری شده است. هدف ما این است که با افزایش آگاهی، به شما کمک کنیم از سلامت قلب خود و عزیزانتان محافظت کنید.
سکته قلبی چیست؟
سکته قلبی، که در اصطلاح پزشکی به آن انفارکتوس میوکارد نیز گفته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به بخشی از عضله قلب به دلیل انسداد در عروق کرونری متوقف شود. این انسداد معمولاً به دلیل تجمع پلاک‌های چربی در دیواره عروق، که به آن آترواسکلروز می‌گویند، ایجاد می‌شود. بدون اکسیژن، عضله قلب شروع به آسیب دیدن می‌کند و در صورت عدم درمان به‌موقع، این آسیب می‌تواند دائمی شود.
این وضعیت می‌تواند بسیار نگران‌کننده باشد. برای مثال، تصور کنید یکی از نزدیکان شما ناگهان از درد شدید در قفسه سینه شکایت کند. ترس از دست دادن او می‌تواند بسیار طاقت‌فرسا باشد، اما آگاهی از علائم و نحوه واکنش می‌تواند جان او را نجات دهد.
علل بروز حمله قلبی
سکته قلبی معمولاً به دلیل انسداد عروق کرونری رخ می‌دهد. این انسداد می‌تواند نتیجه موارد زیر باشد:
- تجمع پلاک‌های چربی که عروق را تنگ می‌کنند.
- تشکیل لخته خون در عروق تنگ‌شده.
- اسپاسم عروق کرونری که جریان خون را موقتاً قطع می‌کند.
- عوامل خطر مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت، سیگار و سابقه خانوادگی.
طبق Heart Foundation، ترک سیگار می‌تواند خطر حمله قلبی را تا 50% در عرض یک سال کاهش دهد، که نشان‌دهنده تأثیر انتخاب‌های روزمره بر سلامت قلب است.
علائم سکته قلبی
علائم سکته قلبی ممکن است به‌صورت ناگهانی یا تدریجی ظاهر شوند. شایع‌ترین آن‌ها شامل درد یا فشار در قفسه سینه است که اغلب به صورت سنگینی یا فشرده شدن توصیف می‌شود. این درد ممکن است به بازوها (به‌ویژه بازوی چپ)، گردن، فک، پشت یا معده گسترش یابد. تنگی نفس، تعریق سرد، تهوع و سرگیجه نیز از دیگر علائم رایج هستند. برای مثال، سارا، یک کارمند 42 ساله، تعریف می‌کرد که هنگام آشپزی ناگهان احساس فشار شدیدی در سینه‌اش کرد و ابتدا فکر کرد به دلیل خستگی است. اما وقتی تهوع و تعریق به آن اضافه شد، به بیمارستان مراجعه کرد و تشخیص حمله قلبی دریافت کرد.
علائم شایع
علائم سکته قلبی ممکن است به‌صورت ناگهانی یا تدریجی ظاهر شوند. شایع‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر است:
- درد یا فشار در قفسه سینه که شبیه فشرده شدن یا سنگینی است.
- درد در بازوها (به‌ویژه بازوی چپ)، گردن، فک، پشت یا معده.
- تنگی نفس، حتی در حالت استراحت.
- تعریق سرد همراه با تهوع یا سرگیجه.
تشخیص سکته قلبی
تشخیص سکته قلبی با ارزیابی پزشک آغاز می‌شود. پزشک علائم شما را بررسی کرده و درباره سابقه پزشکی، سبک زندگی و عوامل خطر سؤال می‌پرسد. معاینات اولیه شامل اندازه‌گیری فشار خون، ضربان قلب و بررسی علائم جسمانی مانند تعریق یا رنگ‌پریدگی است.
روش‌های تشخیصی پیشرفته
برای تأیید حمله قلبی، پزشکان از ابزارهای زیر استفاده می‌کنند:
- الکتروکاردیوگرام (ECG) برای ثبت فعالیت الکتریکی قلب.
- آزمایش خون برای اندازه‌گیری آنزیم‌های قلبی مانند تروپونین.
- اکوکاردیوگرام برای تصویربرداری از قلب با امواج صوتی.
- آنژیوگرافی کرونری برای بررسی عروق با ماده حاجب.
درمان فوری سکته قلبی
اگر مشکوک به حمله قلبی هستید، فوراً این اقدامات را انجام دهید:
- با اورژانس (115 در ایران) تماس بگیرید.
- اگر پزشک تجویز کرده، یک قرص آسپرین 325 میلی‌گرمی بجوید.
- آرام بمانید و از فعالیت بدنی خودداری کنید.
راه‌های پیشگیری از حمله و سکته قلبی
سبک زندگی سالم
پیشگیری از سکته قلبی با تغییرات ساده در زندگی ممکن است. رژیم غذایی متعادل با میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل، ورزش منظم (حداقل 150 دقیقه در هفته) و مدیریت استرس از طریق یوگا یا مدیتیشن می‌توانند قلب شما را سالم نگه دارند.
مدیریت عوامل خطر
کنترل عوامل خطر شامل ترک سیگار، مدیریت فشار خون و کلسترول، و کنترل دیابت است. برای مثال، ترک سیگار می‌تواند خطر حمله قلبی را به‌طور چشمگیری کاهش دهد.
اهمیت چکاپ‌های منظم
چکاپ‌های سالانه برای بررسی فشار خون، کلسترول و قند خون می‌توانند مشکلات را زود تشخیص دهند. Heart Foundation توصیه می‌کند افراد بالای 40 سال به‌طور منظم آزمایش‌های قلبی انجام دهند.
برای دریافت وقت آنژیوگرافی قلب در شیراز، همین امروز با ما تماس بگیرید.